ބޭކާރު ވާހަކަދެއްކުމަކީ އަޅުގަނޑުމެންގެ މާތްވެގެންވާ އިސްލާމް ދީނުގައި ވަރަށް ބޮޑަށް ނަހީކުރައްވާފައިވާ ވަރަށް ނުރައްކާތެރިކަމެކެވެ. އެކަމަށް ގިނަ ގުނަ ދަލީލްތަކެއްވެސް އައިސްފައިވެއެވެ. އެގޮތުން
“ކީރިތި ރަސޫލާ(ﷺ) ޙަދީޘްކުރައްވަނީ “އަޅާ ތެދު ދޮގު ބެލުމެއް ނެތި (ބޭކާރު) ވާހަކަދެއްކުމުގެ ސަބަބުން (އޭނާ) ނަރަކައަށް ވައްޓައިލެވެއެވެ.” އެހެންވީ އިރު ނަރަކައިން ސަލާމަތްވުމަށް ޓަކައި ދޫ ރައްކާތެރިކުރާން ކޮންމެހެން އެބަޖެހެއެވެ. ބޭކާރުވާހަކަތައް ދޫކޮށްލާން އެބަޖެހެއެވެ.
އިޝްތިހާރު 
މިއަދުގެ އަޅުގަނޑުމެންގެ މި ކުޑަކުޑަ މުޖުތަމަޢަށް ވިސްނައިލާއިރު ދޫ ރައްކާތެރިކުރުމަށް ދެވޭ ސަމާލުކަން ވަރަށް ވެސް ކުޑައެވެ. ހިތަށް އެރިހާ ގޮތަކަށް ތިމާގެ އަޚާއާއި ވާހަކަދައްކާ ދިމާކޮށް ފުރައްސާރަ ކުރުމުގެ އިތުރުން ބޭނުންހައި އެއްޗެއް ސޯޝަލް މީޑީޑިއާގައި ވެސް ޢާއްމުކުރުމަކީ ގިނަމީހުން މުނިފޫހިފިލުވުމަށްޓަކައި ކުރަމުންއަންނަ ކަމަކަށް މިވަނީ ވެފައެވެ.
ތިމާގެ އަޚާއަށް އެއްވެސް ހަމްދަރުދީއެއް އިޚްތިރާމެއް ނެތި އިހާނެތި ބަސްތަށް ރައްދުކުރަމުން އެއްވެސް ޙަޤީޤަތެއް ބެލުމަކާ ނުލައި ތިމާއަށް ހީވާހައި ވާހަކައެއް ފަތުރައި ހިތަށް އެރިހާ އެއްޗެއް ކިޔަމުން ގެންދަނީއެވެ. މިކަމުގެ ހުރި ނުރައްކާތެރިމަށް ނުވިސްނައެވެ.
އަދި އެއީ އަޅުގަނޑުމެންގެ ދެ ކޮނޑުގައި ތިއްބަވާ ދެ މަލާއިކަތުން ލިޔެރެކޯޑްކުރާ އެއްޗެއް ކަމުގައި ވިސްނައިވެސް ނުލައެވެ. ދުލުން ބޭރުކޮށްލާ ހަމަ ކޮންމެ ލަފުޒެއް މަލާއިކަތުން ލިޔުއްވަމުން ގެންދަވާ ކަމަށް ޤާފު ސޫރަތުގެ 18 ވަނަ އާޔަތުގައި މާތް ﷲ އަންގަވައިފައިވާކަން ހަނދާން ކުރާށެވެ.
ދޫރައްކާތެރިކުރުމަކީ އީމާންކަމާ ވަރަށް ބޮޑަށް ގުޅިލާމެހިފައިވާ ކަމެކެވެ. ކައު އިތުރު ރަސޫލާ (ﷺ) ޙަދީޘްކުރައްވަނީ “ﷲއަށާއި އާޚިރަތް ދުވަހަށް އީމާންވާ ކަމުގައިވާ ނަމަ ތިބާ ހެޔޮބަސްބުނާހުށިކަމެވެ. ނޫންނަމަ ހަނުހުންނަހުށި ކަމެވެ!”
ބޭކާރު ވާހަކަދައްކައި އަނގަ ގަދަކޮށް އުޅުމަކީ މިހާ ނުރައްކާތެރި ނުބައިކަމެއް ކަމަށް ވާއިރު ދޫރައްކާތެރިކުރުމުން ލިބޭ ދަރުމަ ވެސް އެހާ މަތިވެރި އެވެ. އެމީހެއްގެ ދުލާއި ލަދުވެތި ގުނަވަން ރައްކާތެރި ކޮށްފި ކަމުގެ ޔަޤީންކަން ދީފި މީހަކަށް ސުވަރުގެ ލިބޭނެކަމުގެ ޔަޤީންކަން ކީރިތި ރަސޫލާ (ﷺ) ވަނީ ދެއްވައިފައެވެ.
ވީމާ، ބޭކާރުވާހަކަދެއްކުމުން އަޅުގަނޑުމެން ދުރުހެލިވަމާތޯ އެވެ! އީމާންކަމާއި ކުފުރު ތަފާތުކޮށްދެނީ ތިމާގެ ދުލުން ބުނާބަހަކުންނެވެ. އިންސާނާ ސުވަރުގެވަންތަވެރިއަކަށްވުމާއި ނުވުން ގުޅިފައިވަނީ ދުލާއެވެ. ރަސޫލުﷲ ޞައްލަﷲ އަލައިހި ވަސައްލަމަ ޙަދީޘްކުރެއްވިއެވެ. (إن العبد ليتكلم بالكلمة ما يتبين فيها يزل بها إلى النار أبعد ما بين المشرق والمغرب) މާނައަކީ: “އަޅާ ތެދުދޮގުބެލުމެއްނެތި ވާހަކަދެއްކުމުގެ ސަބަބުން ނަރަކައަށް ވައްޓައިލެވެއެވެ”.
އެހެންކަމުން މިދޫ ރައްކާތެރިކުރަން އެބަޖެހެއެވެ. އެކަންނުކުރެވިއްޖެނަމަ އެމީހަކު ނަރަކައިގެ އަލިފާންގަނޑުގެ ތެރެއަށް ވައްޓައިލެވެއެވެ. ވާހަކަ ދެއްކުމުގެ އަދަބުތަކުގެ ތެރޭގައިވެސް މީސްތަކުންނާއި މުޚާޠަބު ކުރުމުގައި ރިވެތި ބަހުރުވަ ބޭނުން ކުރުން. ހިމެނެއެވެ. އަދި މީސްތަކުންގެ ވާހަކަތަކަށް ރައްދު ދިނުމުގައިވެސް ރިވެތި ބަހުރުވަ ބޭނުން ކުރުން ހިމެނެއެވެ.
ސޫރަތުލް ޙައްޖުގެ 24 ވަނަ އާޔަތުގައި މާތް ﷲ ވަޙީ ކުރައްވާފައިވެއެވެ. (وَهُدُوا إِلَى الطَّيِّبِ مِنَ الْقَوْلِ وَهُدُوا إِلَىٰ صِرَاطِ الْحَمِيدِ) މާނައަކީ: ” އަދި (ދުނިޔެމަތީގައި) ރަނގަޅު ބަސްބުނުމަށް އެއުރެންނަށް هداية ދެއްވިއެވެ. އަދި حمد ލިބިގެންވާ މަގަށް، މަގު ދެއްކެވިއެވެ.” ރަސޫލުﷲ ޞައްލަﷲ ޢަލައިހި ވަސައްލަމަ ޙަދީޘް ކުރައްވާފައިވެއެވެ. (اتَّقُوا النَّارَ وَلَوْ بِشِقِّ تَمْرَةٍ ، فَإِنْ لَمْ تَجِدُوا فَبِكَلِمَةٍ طَيِّبَةٍ) ރަވާހުލް ބުޚާރީ ވަމުސްލިމް. މާނައަކީ: “ކަދުރުފަޅި އެއްގެ މިންވަރުން ނަމަވެސް ތިޔަބައިމީހުންގެ ނަފްސުތައް ނަރަކައިން ސަލާމަތް ކުރާށެވެ. ކަދުރުފަޅިއެއްގެ މިންވަރު ލިބިގެން ނުވާ މީހާ ހެޔޮބަހެއް ބުނުމުގެ ސަބަބުން ނަމަވެސް، އެމީހާގެ ނަފްސު ނަރަކައިން ސަލާމަތް ކުރާށެވެ.”
ސޫރަތުލް މުއިމިނޫންގެ 1-3 އަށް މާތް ﷲ ވަޙީ ކުރައްވާފައިވެއެވެ. (قَدْ أَفْلَحَ الْمُؤْمِنُونَ ﴿١﴾ الَّذِينَ هُمْ فِي صَلَاتِهِمْ خَاشِعُونَ ﴿٢﴾ وَالَّذِينَ هُمْ عَنِ اللَّغْوِ مُعْرِضُونَ ﴿٣﴾) މާނައަކީ: “مؤمن ން ކާމިޔާބުވެއްޖެކަން ކަށަވަރެވެ. އެއުރެންނީ، އެއުރެންގެ ނަމާދުގައި މަޑުމައިތިރިވެތިބޭ މީހުންނެވެ. އަދި އެއުރެންނީ، ބޭކާރު ވާހަކަތަކާއި، ކަންތަކުން ދުރުހެލިވެތިބޭ މީހުންނެވެ.”
ވާހަކަ ދެއްކުމުގައި މީސްތަކުންގެ ގަދަރު ކުޑަކޮށް، މީސްތަކުންނަށް ފުރައްސާރަކޮށް، މަލާމާތްކޮށް ހެދުމަކީވެސް އިސްލާމްދީން ނަހީކުރާކެކެވެ.
ސޫރަތުލް ބަގަރާގެ 83 ވަނަ އާޔަތުގައި މާތް ﷲ ވަޙީ ކުރައްވައެވެ. (وَقُولُوا لِلنَّاسِ حُسْنًا) މާނައަކީ: “ތިޔަބައިމީހުން މީސްތަކުންނާއި މެދު ހެޔޮބަސް ބުނާ ހުށި ކަމެވެ.”
ސޫރަތުލް ޢަންކަބޫތުގެ 46 ވަނަ އާޔަތުގައި މާތް ﷲ ވަޙީ ކުރައްވައެވެ. (وَلَا تُجَادِلُوا أَهْلَ الْكِتَابِ إِلَّا بِالَّتِي هِيَ أَحْسَنُ إِلَّا الَّذِينَ ظَلَمُوا مِنْهُمْ ۖ وَقُولُوا آمَنَّا بِالَّذِي أُنزِلَ إِلَيْنَا وَأُنزِلَ إِلَيْكُمْ وَإِلَـٰهُنَا وَإِلَـٰهُكُمْ وَاحِدٌ وَنَحْنُ لَهُ مُسْلِمُونَ) މާނައަކީ: “ރިވެތިވެގެންވާ ގޮތުގައި މެނުވީ ތިޔަބައިމީހުން ފޮތުގެ أهل ވެރިންނާ جدل ނުކުރާށެވެ! އެއުރެންގެ ތެރެއިން އަނިޔާވެރިވެގެންވާ މީހުން ފިޔަވައި އެހެން މީހުންނަށެވެ. އަދި ތިމަންމެންނަށް ބާވައިލެއްވި ފޮތަށާއި، ތިޔަބައިމީހުންނަށް ބާވައިލެއްވި ފޮތަށް ތިމަންމެން إيمان ވެއްޖައީމޭ ތިޔަބައިމީހުން ބުނާށެވެ! ތިމަންމެންގެ إله އަކީވެސް، އަދި ތިޔަބައިމީހުންގެ إله އަކީވެސް އެއް إله އެކެވެ. އަދި ތިމަންމެން އެކަލާނގެއަށް ކިޔަމަންވެ، إسلام ވަމުއެވެ.”
